Circulaire struikelpunten van alle kanten belicht
Onlangs hield het Versnellingshuis Haven Industrieel Complex (HIC) een ‘pressure cooker event’, gericht op problemen waar bedrijven met circulaire plannen op stuiten. Bedrijven (Chane, VPR en Neste), overheden en DCMR wisselden hun zienswijzen uit. De grote opbrengst? Meer begrip voor elkaar.
Europoort Kringen interviewde Angela Freriks-Pigmans (DCMR Milieudienst Rijnmond), Oskar van den Berg en Luca Bignotti (Chane) over het pressure cooker event voor de juli editie van het magazine:
“Het Versnellingshuis is een uniek samenwerkingsverband tussen verschillende overheden, het Havenbedrijf Rotterdam, Deltalinqs, InnovationQuarter, DCMR als uitvoeringsorganisatie en bedrijven”, zegt Angela Pigmans, programmamanager energietransitie en circulaire economie bij DCMR Milieudienst Rijnmond. “Bedrijven kunnen aangeven op welke thema’s ze vastlopen, waarop een versnelling kan worden gerealiseerd.
Binnen het Versnellingshuis zie je naast onderwerpen over de energietransitie een verschuiving naar steeds meer onderwerpen die met de circulaire economie van doen hebben. Daarom ben ik er sinds een jaar bij betrokken.” De toegevoegde waarde van het Versnellingshuis zit er volgens Pigmans in dat gezamenlijk naar casussen wordt gekeken. “Als uitvoeringsorganisatie horen wij direct van bedrijven wat er speelt. Vanuit verschillende hoeken zoeken wij met de andere deelnemers vervolgens de samenwerking om bedrijven verder op weg te helpen. Voor ons is dit een manier om te worden geïnformeerd over waar bedrijven tegenaan lopen.”
Grote opgaven
“Willen wij de klimaatdoelen halen, dan is samenwerking essentieel. Onze missie is een gezonde, veilige en duurzame haven. Op het gebied van de energietransitie en circulaire economie liggen er grote opgaven in Nederland, en ook in Rotterdam”, verklaart Pigmans de deelname van DCMR aan het Versnellingshuis. “Onze rol is dat wij de uitvoeringsorganisatie zijn van de gemeente en provincie. Als een bedrijf een omgevingsvergunning aanvraagt, loopt dit via ons als het een milieu- of veiligheidsissue is. In het Versnellingshuis zijn wij aanwezig als de uitvoeringsdienst voor vergunningverlening, toezicht en handhaving voor het Rijnmondgebied en/of de provincie Zuid-Holland. Het doel is om gezamenlijk snel een oplossing te vinden.”
Ingewikkeld
Dit voorjaar werd in het Versnellingshuis – deze keer in het kantoor van DCMR in Schiedam – een ‘pressure cooker event’ gehouden, speciaal gericht op problemen waar bedrijven met circulaire plannen tegenaan lopen. “In het Versnellingshuis worden regelmatig casussen ingebracht. In dit geval is ervoor gekozen om een pressure cooker event te organiseren naar aanleiding van meerdere casussen met betrekking tot ‘einde afval’.
Bij een pressure cooker event doe je als het ware alle ingrediënten in een pan bij elkaar en ga je samen het gesprek aan”, legt Pigmans uit. Het ging daarbij specifiek om casussen van Chane (voorheen Koole Terminals), Neste en VPR. “Veel bedrijven die reststromen willen verwerken, worstelen met de einde-afvalstatus. Je kunt niet zomaar een afvalstof als grondstof gaan gebruiken; daar is een vergunning voor nodig.
In de praktijk blijkt het echter behoorlijk ingewikkeld om tot een einde-afvalstatusverklaring te komen. Daarvoor moet je specifiek naar allerlei details kijken. Zitten er bijvoorbeeld Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) of potentieel Zeer Zorgwekkende Stoffen (pZZS) in? Is het schadelijk voor milieu, gezondheid of veiligheid? Op al dit soort vragen moet een antwoord worden gevonden.”
Rechtsgeldigheid
Pigmans vertelt dat het event interactief van opzet was en partijen aan het einde ook nog aan de hand van stellingen de discussie aangingen. “Het Havenbedrijf Rotterdam vertelde hoe het de grondstoffentransitie ziet. Chane, VPR en ook Neste lichtten hun casussen toe. Wij van DCMR legden uit waarom dit proces zo ingewikkeld is, waar wij tegenaan lopen en wat nodig is om deze trajecten zo soepel mogelijk te laten verlopen.”
De crux van dit onderwerp zit hem voor een groot deel in de rechtsgeldigheid van het afvalstatusoordeel, was de algemene conclusie. Pigmans licht toe: “Een rechtsoordeel einde-afval is geen vergunning. Deze oordelen worden door de provincie – of door gemeenten – afgegeven. In theorie kan een bedrijf een rechtsoordeel einde afval van de ene provincie ontvangen, die in de provincie waar de reststroomverwerking plaatsvindt niet wordt geaccepteerd. Dat moeten wij zien te voorkomen.
In Nederland zijn verschillende werkgroepen om overheden hierin op één lijn te krijgen. Internationaal is het een ander verhaal. Een in Nederland afgegeven einde-afval rechtsoordeel kan in het buitenland niet akkoord worden bevonden. In Scandinavië gebeurt dit nogal eens. Daar is nog een weg in te bewandelen. Dankzij de informatie van bedrijven is er meer duidelijkheid. Een definitieve oplossing voor de circulaire vraagstukken is er nog niet. Dat kan ook niet, want het gaat hierbij om langlopende problemen. Wel is er meer begrip voor elkaars standpunten.
Versnellingshuis Haven Industrieel Complex
Op de pagina Versnellingshuis Energietransitie HIC lees je meer informatie over het Versnellingshuis.