‘Door betrouwbaar meten van waterstof maken we een internationale markt mogelijk’
Rotterdam is dé plek om innovatieve CO2-neutrale oplossingen waar te maken. Maar dat gaat niet vanzelf. Bedrijven hebben financiële steun nodig om samen Europe’s Hydrogen Hub te kunnen vormen. Daarom heeft de gemeente Rotterdam een deel van haar Duurzaamheidstransitie-budget vrijgemaakt voor waterstofprojecten. Maak kennis met aanvrager Dick van Driel, CEO van Euroloop, en onderdeel van de Hydro Generation. Zijn bedrijf onderzoekt de haalbaarheid voor de bouw van een kalibratiecentrum voor waterstof-flowmeters.
Exact het aantal liters tanken dat wordt aangegeven bij de benzinepomp: hoe kun je daarop vertrouwen? Of de meters in je meterkast die netjes aangeven hoeveel je in huis aan water en gas verbruikt. Dat is de wereld van metrologie – betrouwbaar meten. Op het terrein van Euroloop in Rotterdam-Pernis staat een installatie waarmee vloeistof- en gasmeters heel nauwkeurig gemeten en met een referentiemeter vergeleken kunnen worden op de grootst mogelijke schaal. Dit proces heet kalibreren.
Nord Stream 2 pijpleidingen
CEO Van Driel legt uit: “Er zijn gigantische leidingen die landen en continenten met elkaar verbinden. Denk maar aan de Nord Stream 2 pijpleidingen, die in het nieuws waren vanwege de explosies. De meetinstrumenten van Nord Stream 2, flowmeters genoemd, zijn bij ons gekalibreerd, dus heel precies afgesteld. Daarmee is duidelijk hoeveel gas wordt afgenomen en moet worden betaald door de ontvanger.”
Het kalibreren gebeurt in het onderzoek- en testcentrum van Euroloop. Van Driel is trots op de ingenieuze techniek die ze in huis hebben. “We bootsen de omstandigheden in zo’n leiding heel nauwkeurig na. Denk aan druk tot wel 60 bar en volumestromen tot 30.000 kubieke meter per uur. Het kalibreren gebeurt in een gesloten systeem, waarbij het gas door een referentiemeter stroomt. Het resultaat van de test wordt weergegeven in een internationaal erkend kalibratiecertificaat. Is er een afwijking? Dan stellen wij desgewenst de flowmeter weer nauwkeurig af”, legt de CEO uit.
De wereldleider in de olie- en gaskalibratiemarkt wil nu een belangrijke volgende stap zetten: kalibratie van waterstof-flowmeters. De techniek dat het bedrijf beheerst onder zeer geconditioneerde, superstabiele omstandigheden, kan bijna één op één worden ingezet voor waterstof. “Maar dat betekent niet dat het morgen klaar is”, glimlacht Van Driel. “Er is nog heel veel nodig. Met de DTB-subsidie kunnen de eerste stappen worden gezet.”
Studie naar een waterstofkalibratiecentrum
De financiële steun is bedoeld voor marktconsultatie en een uitgebreide ontwerp- en engineeringstudie naar het waterstofkalibratiecentrum. “Wat de klant precies van ons verwacht en de economische kansen, brengen we in kaart met de marktconsultatie. Als privaat bedrijf wil je wel zeker zijn dat je investering iets gaat opleveren.”
Daarnaast moet het bedrijf op technisch vlak nog ontzettend veel uitzoeken. “Hoe zorgen we dat de waterstof, een ontzettend klein molecuul, niet ontsnapt uit ons systeem? Moeten we er voor de veiligheid bijvoorbeeld een geur aan toevoegen, zoals dat ook bij gas gebeurt?
Wat voor een materialen moeten we gebruiken voor de afdichting? Waterstof gedraagt zich anders dan aardgas, wat betekent dit voor het procesontwerp van de installatie? Aan welke standaarden moeten we voldoen? Die kennis is essentieel voor de volgende stap: de installatie bouwen”, vertelt de CEO.
‘We willen de eerste zijn’
Voor de bouw van een kalibratie installatie is echter nog veel meer kapitaal nodig. Het bedrijf heeft zo’n 7 tot 10 miljoen euro nodig. En dat terwijl er nog nauwelijks een waterstofmarkt is. Van Driel: “Toch vragen onze klanten ernaar en we zien het zelf ook: waterstof speelt een sleutelrol in de toekomst. We kunnen elkaar wel gaan aankijken, maar er moet iets gebeuren. Daarnaast zit er natuurlijk een strategische kant aan. We willen gewoon de eerste zijn, want dat levert altijd voordeel op.”
Makkelijk is het zeker niet om voorloper te zijn. “Er is vooral snel veel geld nodig. Er zijn enorme subsidiepotten, maar als je aanklopt wordt er wel heel grondig en langdurig gekeken naar alle ins en outs”, vertelt de CEO. De besluitvorming is enorm traag, stelt hij. “Daar ligt een verantwoordelijkheid bij de overheid, die kan het verschil maken. De subsidie die Rotterdam ons wellicht gunt, is een heel mooi begin.” Daarmee voert Euroloop de haalbaarheidsstudie uit, zodat alle technische en financiële aspecten bekend zijn.
Kalibratie essentieel voor Europe’s Hydrogen Hub
Voor Rotterdam is het kalibreren van waterstof en de certificering van levensbelang voor een goed functionerende Europe’s Hydrogen Hub. Alleen op die manier wordt een wereldwijde markt mogelijk. “Natuurlijk is allereerst de productie van waterstof en de juiste infrastructuur van belang. Maar er moet geld aan verdiend worden. Anders ontstaat er geen markt. Die financiële afhandeling, daarin spelen wij een essentiële rol”, legt Van Driel uit. “Pas als je kan certificeren en de exacte afname kan meten, kun je gaan handelen.”
Volgens de CEO draagt de ontwikkeling van het waterstofkalibratiecentrum in de toekomst ook bij aan de opbouw van onmisbare kennis én bedrijvigheid. “We trekken samen op met belangrijke partijen, zoals Hynetwork van GasUnie en het Nationaal Metrologisch Instituut (VSL). Zo zorgen we er samen voor dat er gecertificeerde waterstof-flowmeters op de markt komen, die afgeleid zijn van de nationale standaarden.”
In zijn bedrijf merkt hij veel enthousiasme maar ook zorgen. “Ze zijn bang dat we de boot missen. Het moet sneller en wij moeten sneller als we de eerste willen zijn”, aldus Van Driel. Aan interesse zal het in ieder geval niet ontbreken. Er zijn inmiddels meerdere Expression of Interest ondertekend tussen Euroloop en de Rotterdamse maakindustrie.
De Hydro Generation
Laat je inspireren door de andere Hydro Generation ondernemers en lees waarom zij vinden dat Rotterdam de waterstof hub van Europa is.