Hoe verduurzaam je een hotel in een monumentaal pand? Tegen welke barrières en regelgeving loop je aan en wat zijn de oplossingen? In november 2023 is de collectieve werkgroep Monumentale Panden van Hotel Neutraal gestart, waarin de Rotterdamse hotels Hotel New York, Hostel Room en Motto by Hilton zich over deze vragen buigen. Een duurzame koploper in de stad én een bron van inspiratie is Suite Hotel Pincoffs. Al sinds 2008 weet eigenaar Edwin van der Meijde de combinatie tussen duurzaam en monumentaal te maken. Marlon Velvis van BlueCity ging in gesprek met hem en vroeg hem naar tips & tricks. 

Waar vroeger binnenkomende schippers hun goederen registreerden en douanegeld betaalden, kun je nu luxe overnachten in het bekroonde boetiekhotel Pincoffs. Edwin en zijn vrouw Karen Hamerlynck restaureerden het oude Douanegebouw, dat in 1879 werd gebouwd door de illustere havenbaron Lodewijk Pincoffs, met aandacht voor de rijke geschiedenis van de plek én met oog voor duurzaamheid. Het hotel staat zelfs te boek als het ‘meest duurzame hotel van Rotterdam’: hoog tijd voor een bezoek dus en een aantal vragen voor te leggen.

Edwin, kun je ons meenemen naar het begin van jullie avontuur hier?

“Zeker! In 2008 hebben mijn vrouw en ik Pincoffs samen geopend. We werkten allebei jarenlang in de journalistiek en reisden veel voor ons werk. De ene keer om de Tour de France te verslaan; de andere keer de Olympische Spelen. De hotels waarin we verbleven, inspireerden ons. ‘Als het ooit kan, dan verlaten we de journalistiek om een hotel te beginnen,’ zeiden we altijd. En zo geschiedde. In dit oude rijksmonument kregen we van Stadsherstel Historisch Rotterdam de kans om een kleinschalig boetiekhotel te beginnen, waar we vanuit de ogen van de gast te werk zijn gegaan. Dat was een groot avontuur, niet alleen omdat het pand er destijds vervallen bij stond, maar ook omdat we net voor de verbouwing een drieling kregen. Inmiddels zijn onze dochters 19 jaar en serveren ze hier op zondagochtend het ontbijt.”

Vanaf het begin hebben jullie oog gehad voor duurzaamheid. Waar kwam die focus vandaan?

“Eigenlijk is dat heel natuurlijk gegaan. Wij vonden duurzaamheid – en het eten van biologische en gezonde producten – in ons eigen leven belangrijk, dus toen we een hotel openden was het vanzelfsprekend dat we niet opeens kiloknallers zouden inslaan. Ook hebben we vanaf het begin bij Pincoffs een paar belangrijke keuzes gemaakt in de verbouwing, die ons verder hebben gebracht in het duurzame verhaal. We hebben direct het glas in alle 52 originele ramen vervangen door dubbel glas en installeerden warmtepompen om de kamers te verwarmen en te koelen. Vervolgens gingen we aan de slag met hergebruikte materialen en zo sloop het thema duurzaamheid in onze identiteit.” 

Vervolgens gingen we aan de slag met hergebruikte materialen en zo sloop het thema duurzaamheid in onze identiteit.”

Edwin van der Meijde, Suite Hotel Pincoffs

Kun je een paar voorbeelden geven van hoe jullie materialen en producten hebben hergebruikt?

“Een groot deel van de historische deuren in het hotel was niet brandveilig, dus die moesten vervangen worden. Van de oude deuren hebben we buffetkasten, daybeds, minibars en bureaus gemaakt. Bij een Leidse antiquair tikten we een oude archiefkast voor microscoopglaasjes op de kop. Die glaasjes zijn vernietigd, maar de kartonnen houders bieden nu plek aan geschreven reacties van gasten. We hebben geen gastenboek, maar een gastenkast. En het bestek in de ontbijtzaal ligt in een antieke piano.

Het leuke van het hergebruiken van materialen en antieke meubelen is, dat je een uniek karakter krijgt. Geen kamer is hetzelfde. De grootste suite hebben we laten inrichten door kunstenaar Liesbeth van Ginneken met circulaire producten en meubels, gemaakt door twaalf kunstenaars en ontwerpers verbonden aan Studio Hergebruik (dat tussen 2005 tot 2011 op de Coolsingel te vinden was, red.). De lampen zijn bijvoorbeeld gemaakt van oude zeekaarten, de tafel gezaagd uit een dukdalf en de stoelen bekleed met postzakken!” 

Wat zijn de uitdagingen in het verduurzamen van een rijksmonument?

“Vooral verbouwen is lastig. Alle plannen moeten eerst langs Bureau Monumentenzorg voor goedkeuring. Gelukkig heeft Stadsherstel dan de regie: zij weten goed hoe je plannen moet indienen en laten uitvoeren. Een stijlregel waar je sowieso rekening mee moet houden is dat je vanaf de straat geen aanpassingen aan het gebouw mag zien. Toen wij afgelopen september zonnepanelen wilden leggen, moesten we ze dus aan de achterzijde kwijt. Gelukkig hadden wij daar genoeg plek in de zon: er liggen nu 35 panelen, waardoor ons warmwatersysteem nu volledig op zonne- en windenergie draait. Verder is het vervangen van glas een grote uitdaging bij monumenten. Naast goedkeuring, heb je een afwijkend soort dubbelglas nodig. Het kost vaak wat meer tijd en geld, maar het levert gelukkig ook veel op.”

Welke tip heb je voor andere hotels die hun monumentale pand willen verduurzamen?

“Als je nog niet zoveel hebt geïnvesteerd in duurzaamheid, is mijn grootste tip: begin met het laaghangend fruit. Veranderingen die makkelijk te realiseren zijn. Staar je niet blind op een grote verbouwing. Er zijn al veel dingen waar je mee aan de slag kunt. Denk bijvoorbeeld aan duurzame producten inkopen en zo min mogelijk afval creëren. Wij zijn al jaren geleden gestopt met bronwater op fles te serveren en halen water – zowel plat als bruisend – van de Made Blue tap. Het ontbijt serveren wij bij de gast aan tafel, zodat niet de inhoud van de halve buffettafel in de afvalbak belandt. Dit soort veranderingen kun je meteen doorvoeren. En is de tijd van verbouwen aangebroken, bekijk dan welke aanpassingen op het gebied van duurzaamheid je gelijk kunt meenemen. Wij zijn momenteel met een verbouwing bezig in de kelder en laten nu direct maar overal bewegingssensoren monteren, zodat de lichten alleen aangaan als het nodig is. Dat bespaart weer energie.” 

Hotel Neutraal

Zestien Rotterdamse hotels zijn in samenwerking met Green Leisure Group, BlueCity, Rotterdam Partners en Gemeente Rotterdam aan de slag met verduurzaming in het project Hotel Neutraal. Lees meer over het programma Hotel Neutraal op de website van BlueCity. Samen zetten we collectief stappen op weg naar een CO2-neutrale en circulaire toekomst. Stappen die helpen bij het besparen van kosten en zorgen voor een schoner Rotterdam door energiebesparing, minder afval en voedselverspilling, meer circulaire producten, waterbesparing en een lagere CO2 uitstoot. Met een nulmeting wordt inzichtelijk gemaakt waar de hotels nu staan en wat de duurzame quick-wins zijn. Vervolgens gaan de hotels onder begeleiding met een praktisch stappenplan aan de slag om de duurzame doelen te behalen.

Meer lezen over wat de gemeente doet op het gebied van Toerisme? Neem dan ook op deze pagina een kijkje.