‘Met ons duurzame opleidingsschip zetten we Rotterdam internationaal op de kaart’
De toekomst van waterstof ligt in Rotterdam. Omdat de Hydro Generation juist daar kansen ziet en pakt om geschiedenis te schrijven. De Hydro Generation is een groep voorlopers die ziet dat Rotterdam dé plek is om innovatieve CO2-neutrale oplossingen waar te maken. Richard van der Straaten en Yme Dikkerboom van opleider STC Group (Scheepvaart en Transport College) zetten zich in voor het toekomstige human capital; personeel dat is klaargestoomd voor een groene scheepvaart.
“De eerste binnenvaartschepen met waterstofaandrijving komen eraan.” Het is geen vraag, maar een feit volgens Van der Straaten. Het Rotterdamse Future Proof Shipping is daar een goed voorbeeld van. De docent binnenvaartkunde ziet de behoefte vanuit het bedrijfsleven toenemen. En daarmee ook naar gespecialiseerd personeel. “Wij zijn een van de opleiders die met waterstof, en veel andere duurzame ontwikkelingen, meegaan.”
Ab Initio
STC Group heeft een geheim wapen waar menig internationaal instituut jaloers op is. De Ab Initio: een nieuw opleidingsschip dat van de modernste, innovatieve en duurzame technieken is voorzien. Het is deels gemaakt van gerecyclde materialen en heeft een hybride voortstuwing. “We varen met een elektromotor die wordt aangedreven door energie uit zonnepanelen, een waterstofcel en een accu. Het schip is voorbereid om in de toekomst volledig op waterstof te varen”, vertelt Van der Straaten.
Nu is dat nog niet mogelijk: “In Brussel zijn ze bij wijze van spreken de regels nog aan het schrijven. Nu geldt dat een waterstofinstallatie alleen aan boord mag als er geen ‘passagiers’ – kortom onze studenten – aan boord zijn. Dat gaat natuurlijk niet. Dit schip is er juist voor de studenten. Daarom hebben we een brandstofcelsysteem en opslagcilinders voor waterstof op het voordek staan. Daarmee kunnen we 4 uur emissieloos varen. De installatie zelf staat aan wal.” Zodra de regelgeving aangepast wordt, zal de installatie op het schip zelf worden geplaatst. Dan kan de Ab Initio volledig op waterstof varen.
Van der Straaten is trots op de nieuwste aanwinst van de STC Group, mede gefinancierd door gemeente Rotterdam: “In Europa zijn wij de eerste die dit doen. Andere instituten kijken naar ons, willen weten hoe we het aanpakken. In Antwerpen willen ze ook wel een Ab Initio.”
Waterstof: stukje in grote puzzel
Met de Ab Initio is het gelukt om de nieuwste techniek aan boord te hebben die studenten klaarstoomt voor een duurzame maritieme toekomst. Waterstof is een van de puzzelstukjes in die toekomst, stelt practor energietransitie en smart industry Yme Dikkerboom. “Het is een van de oplossingen die bijdraagt aan de energietransitie. Het is belangrijk ons te beseffen dat waterstof niet de heilige graal is, maar een puzzelstukje in het geheel.”
Volgens Dikkerboom is het van groot belang om aangehaakt te blijven als maritieme opleiding. “Nederland heeft met ruim 8.000 binnenvaartschepen de grootste vloot van Europa. Als Rotterdam en als opleidingsinstituut willen we deze koppositie behouden. Dat doe je door mee te gaan in de nieuwste ontwikkelingen. En te gaan voor waar we in geloven: decarboniseren.”
Unieke samenwerking in Rotterdam
Volgens de practor is de gecoördineerde aanpak van samenwerking in Rotterdam de reden dat de stad vooroploopt in Europa, zeker als het gaat om waterstof. “Dat is absoluut uniek; hoe partijen elkaar weten te vinden en elkaar het vertrouwen geven om samenwerkingen aan te gaan.” En die samenwerking tussen allerlei grote gevestigde partijen en innovatieve start-up’s is van groot belang voor Rotterdam als de waterstofhub van Europa. “Wat je ook met waterstof wilt doen, je hebt veilige opslag nodig; een terminal. Nou, welkom in Rotterdam! Dat vind je hier wel”, stelt Dikkerboom. “En wij zorgen voor human capital, want al die nieuwe technologieën moeten wel bediend en onderhouden worden door technici die er verstand van hebben.”
Dat STC Group volop inzet op de energietransitie blijkt ook uit de nieuwe opleiding Technicus duurzame energie. “Alle elementen van de energietransitie zitten in die opleiding, die op het RDM-terrein wordt gedoceerd. En gelukkig weten we nog altijd voldoende leerlingen aan te trekken. Let wel: de komende jaren moeten er zeker 20.000 vacatures gevuld worden, allemaal gericht op die energietransitie. Daar werken wij en andere opleiders in de regio elke dag hard aan, om de nieuwe generatie de juiste kennis en kunde mee te geven.”
Groot materieel is duur
Daarin lopen ambitie en realiteit elkaar nog weleens mis, zeker financieel gezien. “Je wilt studenten opleiden tot professionals op het gebied van waterstof en energietransitie. Dan heb je wel echte opstellingen nodig; groot materieel wat je in je werkende leven tegenkomt. We werken nu met kleine opstellingen, want een brandstofcel is ontzettend duur. Financiële steun is daarom altijd nodig. Als je leerlingen gedegen wilt trainen, moet het materiaal een realistische look & feel hebben.”
Voorlopig loopt STC Group voorop met de Ab Initio en heeft het schip voldoende duurzame ‘doorgroeimogelijkheden’. En ook de studenten groeien elke dag richting die emissieloze toekomst. Dikkerboom: “Er zijn er een aantal die heel graag een groene baan willen. Sommigen komen van een fossiel bedrijf en besluiten ‘over te stappen’ op groen. Daar moet je als opleider op inspelen.” Van der Straaten vult aan: “Ik zie dat het bewustzijn van de studenten daarin meer speelt dan toen ik begon. Het gevoel ‘we moeten het met z’n allen doen’ overheerst. Ik zie voor een aantal studenten dan ook een ambassadeursrol: degenen die het bewustzijn en in actie komen zullen aandrijven. Dat is mooi om te zien.”
Hoog tijd om te pionieren
Zelf voelen ze zich ook onderdeel van de Hydro Generation: de mensen die de kans grijpen om de energietransitie in Rotterdam te versnellen. “Ik ben inmiddels opa en als ik dat ventje zie rondhuppelen dan vraag ik me af wat voor een wereld hij tegemoet gaat. Het is belangrijk om het op een fijne manier achter te laten, deze planeet. En feit is: fossiele bronnen raken op. Je moet iets doen, nu”, stelt Dikkerboom. Van der Straaten sluit zich daarbij aan. “Het is hoog tijd. Wij zijn de generatie die dat moet oppakken. En hopelijk pakken we dan zelf nog een stukje mee van die frisse lucht en de afname van longziektes. Ik wil anderen enthousiast maken om te pionieren. Investeer in de toekomst en neem risico. En laten we samen optrekken in die vernieuwing.”