Teruggeven is het nieuwe circulair

‘Zaken die je zorgen baren, kun je beter laten varen’. Letterlijk laten varen, dacht Wesley Dos Santos. Bij zijn bedrijf iKapitein in Delfshaven kun je met een plezierbootje de Rotterdamse wateren op terwijl je zwerfafval verzamelt. Bewust omgaan met je omgeving, is wat de creatieve oprichter aan het hart gaat. Het liefst op een leuke manier. “Met schoonmaakacties zamelen we soms wel 52 kilo per dag in.”

Eén en één is drie

De zin van stadsdichter Derek Otte siert inmiddels de voorkant van zijn ecoboot. Ontstaan in 2018 vanuit de wens om het water in zijn stad meer te benutten én iets te doen voor de maatschappij. “We hebben zo veel water in en om Rotterdam, zonde om dat alleen te gebruiken voor vrachtvervoer. Ik wilde meer levendigheid op het water met mensen die een leuke tijd hebben. Tegelijkertijd stoorde ik mij enorm aan de rommel en viezigheid in het water.” En zo werd één en één drie. Bij iKapitein huur je een sloep voor een gezellig uitje die met een ingebouwde vuilvanger afval uit het water vist.

Deze inhoud is beschikbaar wanneer de cookies geaccepteerd zijn.

Wijzig cookie-instellingen

Het zou mooi zijn als een tochtje met de boot blijvend inspireert om je omgeving schoon te houden.”

Wesley Dos Santos

Prijswinnend concept

Mensen bewust maken is zijn doel. “Vanaf het water beleef je je stad heel anders. En ondertussen kun je door vuilnis te vissen die omgeving schoonhouden. Het zou mooi zijn als dat blijvend inspireert.”

Met het concept won de jonge ondernemer meteen de Aardig Onderweg Award, een maatschappelijk initiatief van het Rotterdamse vervoersbedrijf RET voor mensen die stad en regio mooier, slimmer en duurzamer maken. Dankzij deze prijs kon Wesley een prototype laten maken van de boot.

Digitaal voor een snelle start

Hij startte zijn bedrijf digitaal, zonder standplaats of vaste verhuurlocatie, met alleen een website en een reserveringssysteem. Hij keek bij Spido welk systeem ze gebruikten, belde de ontwerper en legde uit wat hij van plan was. Zogezegd, zo gedaan. De website bouwde hij zelf.

Bij een reservering ging hij op het desbetreffende tijdstip naar de afgesproken locatie in Delfshaven. Deze aanpak zorgde ervoor dat hij snel kon starten en de kosten laag kon houden.

Het maken van de boot had iets meer voeten in aarde maar Wesley zocht even pragmatisch naar een oplossing. “Een boot maken kan ik uiteraard niet zelf, maar ik heb wel ideeën en dan zijn er anderen die kunnen wat ik niet kan.”

Werelden samenbrengen

Inmiddels heeft hij wel een vaste plek omdat hij ook een lunchplek opende. Behalve voor de boten, kun je nu ook bij hem terecht voor de ‘bites’. Ook hier brengt hij werelden samen: de keuken is een mix van Nederlandse en Kaapverdische invloeden. Waarmee hij nog meer in de voetsporen treedt van zijn opa die vijftig jaar geleden als matroos en kok op een boot vanuit Kaapverdië naar Rotterdam kwam.

Ik wil focussen op mogelijkheden. We hebben in deze crisis gezien dat heel veel digitaal kan. En op het water is ruimte, die heb ik benut.”

Wesley Dos Santos

Geen zee te hoog

De ecoboot ging begin 2020 te water, vlak voor de eerste lockdown; zijn lunchplek opende hij tussen alle coronabeperkingen door. Hij haalt het Chinese woord voor crisis aan om te illustreren hoe hij deze periode heeft ervaren. “In het Chinees wordt crisis met twee karakters geschreven: het ene betekent gevaar, het andere mogelijkheden. Ik wil focussen op mogelijkheden. We hebben in deze crisis gezien dat heel veel digitaal kan. En op het water is ruimte, die heb ik benut. Mensen zochten naar iets leuks wat ze wel nog konden doen. Daarom heb ik juist in deze tijd uitgebreid met waterfietsen en supboarden. Alles milieuvriendelijk en CO2-neutraal.”

Nieuwe boten in aantocht

In 2022 staan er in Delfshaven minimaal twee nieuwe elektrische boten op de planning, met ruimte voor tien personen per boot. Verder weet Wesley nog te verklappen dat hij wil uitbreiden naar Schiedam, want ook daar willen ze graag het water verlevendigen op een circulaire manier. Het wachten is alleen nog op definitief groen licht. De technische uitvoering van de nieuwe boten wordt iets anders. Zonder vuilvanger, want deze werkt nog niet naar behoren. Om zo’n boot perfect te krijgen zijn investeringen nodig die er nu nog niet zijn.

Vissen voor een prikkie

Daarom kun je op de nieuwe boten als vaarder zelf aan de slag met de prikstok, meerdere bakken voor gescheiden afval én een weegschaal. “Het afval wordt gewogen bij terugkomst”, legt Wesley uit. “Hoe meer je ophaalt, hoe meer korting je krijgt bij je volgende rit. Leuk om te doen als teamuitje onder collega’s, of voor de teamspirit onder vrienden.” De bedoeling is dat met het afval nieuwe producten worden gemaakt zoals speeltoestellen of waterflessen; daar zoekt hij nog een partner voor.

Ik wil kinderen laten zien wat het betekent als je plastic in het water gooit. En hen laten nadenken hoe we het probleem kunnen oplossen.”

Wesley Dos Santos

Circulair ondernemen is iets terugdoen voor anderen

Naast hergebruik van spullen is circulair ondernemen voor Wesley vooral iets teruggeven. Zo heeft hij plannen voor de aanleg van een steiger in Delfshaven. “Nu zijn er nog niet veel openbare opstapplekken in de wijk, maar straks kan iedereen van de steiger gebruikmaken. Ondernemers die een supschool willen beginnen, bijvoorbeeld.” Op deze manier wil Wesley iets teruggeven aan de buurt en andere ondernemers de ruimte geven om hun business op een laagdrempelige manier neer te zetten. Net zoals hij dat gedaan heeft. Die oproep wil hij aan iedereen wel doen: “Geef terug. Niet alles hoeft meteen iets op te leveren, het komt vanzelf weer bij je langs.”

Jong geleerd

Met circulair ondernemen kun je niet vroeg genoeg beginnen, vindt Wesley. Daarom start hij met een subsidie van Citylab010 een bewustwordingsprogramma op scholen. “Op drie basisscholen ga ik kinderen van groep 7 en 8 vertellen over mijn ondernemerschap. Daarnaast wil ik ze ook laten zien wat het betekent als je plastic in het water gooit. En hen laten nadenken wat je met dat afval kunt doen of hoe zij denken dat we het probleem kunnen oplossen.” Op dag twee gaan de kids het water op, vuilnis vissen op de boot. De derde dag denken ze na over oplossingen hoe plastic in het water voorkomen kan worden. Als prijs ontvangen zij een trofee die ondernemers in het Merwevierhavengebied maken van het bruikbare afval. En zo is de cirkel weer rond.”

TIPS

van Wesley voor digitaal en circulair ondernemen met jouw zaak:

• Denk groot in ideeën, maar begin klein in de uitvoering. Digitaal starten met bijvoorbeeld alleen een website en geen fysieke locatie helpt om dingen meteen te kunnen doen. Je kunt snel handelen, je bent flexibel en het houdt je kosten laag.
• Kijk in tijden van crisis naar wat belangrijk is om in te investeren. Maak keuzes maar zie daarin ook de kansen. Als je bijvoorbeeld inzet op digitaal, investeer dan in een goed ontwerp en gemak voor de gebruiker want van die gebruiker moet je het juist hebben.
• Kijk hoe andere ondernemers het doen, zoals ik heb gekeken naar de reserveringssystemen van Spido.
• Kijk wat je in circulariteit kunt betekenen vanuit jouw branche en hoe je kunt bijdragen op een manier die bij jou past. Dat hoeft niet meteen veel en groots te zijn; als iedereen een beetje doet, is er al veel mogelijk.