‘Waterstoftankstation zal Rotterdam als maritiem hart van de toekomst laten groeien’
De toekomst van waterstof ligt in Rotterdam. Omdat de Hydro Generation juist daar kansen ziet en pakt om geschiedenis te schrijven. De Hydro Generation is een groep voorlopers die ziet dat Rotterdam dé plek is om innovatieve CO2-neutrale oplossingen waar te maken. Zo stond Maarten Fonteijn met Enviu aan de basis van ’s werelds allereerste watertaxi op waterstof.
De allereerste watertaxi op waterstof
Elke zaterdagochtend ziet Fonteijn vanuit zijn woonkamerraam het ‘bewijs’ van zijn bijdrage aan de energietransitie in Rotterdam. Want daar, in de Leuvehaven, vaart de allereerste watertaxi op waterstof, de MSTX 22, voorbij. “Dat is erg gaaf, omdat het zo tastbaar is. We timmeren op die manier zichtbaar aan de weg naar emissieloze scheepvaart”, glimlacht Fonteijn, programmamanager Mobility bij ‘venture building studio’ Enviu.
Visie dichterbij halen
Het is waar hij zich elke dag vanuit het bedrijf hard voor maakt: concrete stappen zetten richting die duurzame transitie. “Lange termijn visies zijn belangrijk, maar we vergeten weleens te kijken naar vandaag: wat kunnen we nú al doen om de scheepvaart te verduurzamen en die visie dichterbij te halen? De watertaxi is daar een mooi voorbeeld van.” Klein beginnen is het devies, want van daaruit kan een project groeien. “De waterstoftaxi is door Enviu geïnitieerd om te laten zien dat het veilig en operationeel is. En om anderen te inspireren.”
Want wat is er nu iconischer voor Rotterdam dan de watertaxi? Voor het bedrijf Enviu, dat duurzame innovaties en businessmodellen ontwikkelt, reden genoeg om in 2019 langs te gaan bij Watertaxi Rotterdam. Fonteijn: “Zij hadden dezelfde vragen en ambities wat betreft de maritieme transitie.” De bedrijven sloegen de handen ineen, samen met de waterstofbrandstofcel-ontwikkelaar Zepp Solutions en het maritieme innovatiebureau Flying Fish. “We waren in eerste instantie van plan om de technologie op een oude boot te testen, maar uiteindelijk besloot Watertaxi Rotterdam te investeren in een nieuwe watertaxi die we volledig op waterstof konden inrichten, met een aangepast koelsysteem.”
Doen wat eigenlijk niet kan
Tijdens de ontwikkeling van de nieuwe boot liep het consortium tegen nogal wat dingen aan. “Dat gebeurt als je innoveert. Het is eng en nieuw; een nieuwe brandstof in dichtbevolkt gebied. Als je naar de regelgeving kijkt, dan kon het eigenlijk niet. Gelukkig kregen we de juiste experts aan tafel.” Door continu af te stemmen met belangrijke partijen, zoals het Havenbedrijf Rotterdam, de DCMR en Veiligheidsregio Rotterdam lukte het om binnen de regelgeving gericht op conventionele brandstoffen de ruimte te vinden voor het project.
Op tijd de juiste mensen bij elkaar brengen, is volgens Fonteijn de sleutel tot succes. “Als voorloper heb je een voorbeeldfunctie. Gaat het fout, dan ben in één klap mijlenver van het doel. En het is een gezamenlijk doel, want feit blijft dat we van fossiel af moeten. Ook de instanties weten en willen dat. Hoe gaan we het regelen? Dat was het uitgangspunt in de overleggen.”
Veiligheid was daarin het belangrijkste onderwerp. “Binnen de normen kijken wat er kan, zonder vertraging door Europese regels en minstens net zo veilig als bestaande brandstoffen in de scheepvaart. Hoe gaan we daarvoor zorgen?” Het antwoord bleek een waterstof-watertaxi voor maximaal 12 personen, want dat valt qua regelgeving onder nationale instanties.
Waterstoftankstation noodzaak
Een ander obstakel bleek het vinden van de juiste locatie voor een waterstofinstallatie om de boot en andere schepen, zoals de Ab Initio van STC Group , te vullen. “We moeten nog leren van het gebruik van waterstof in een havengebied. Een ‘tankstation’ voor waterstof heeft daarom nogal wat voeten in de aarde. Hebo Maritiem Service is bekend met opslag van gevaarlijke brandstoffen en werkt graag mee aan een tijdelijke installatie, die op hun kade staat”, legt Fonteijn uit.
Maar een volledig functionerend waterstoftankstation kan volgens hem niet onbreken in de ‘Europese waterstofhub’. “Als Rotterdam wil groeien in duurzame scheepvaart, dan is dat echt noodzaak. Niet alleen in praktische zin, maar ook om anderen te motiveren om de stap te zetten. Hoe lager de drempel, hoe beter.”
Internationaal voorbeeld
Enviu en partners werden tijdens hun project gesteund door allerlei partijen, waaronder de gemeente Rotterdam en het Havenbedrijf. “Naast het verlenen van subsidies merk je dat ze enorm begaan zijn, de juiste contacten leggen en meedenken over hoe het voor elkaar te krijgen. Mede dankzij die steun is de waterstof-watertaxi nu een internationaal voorbeeld”, zegt Fonteijn.
Na Spanje, Duitsland en Tanzania heeft Fonteijn Rotterdam verkozen tot de plek waar hij zich wil inzetten voor een duurzame toekomst. “Het is het maritieme hart van Europa én mijn thuisstad. Daar kan geen Amerikaans wind- en zonnepark tegenop.” Hij ziet de Hydro Generation opstaan en tot actie overgaan. “De fossiele generatie is aan het uitsterven. Iedereen denkt mee en snapt dat het moet; bouwen aan een duurzame toekomst, met waterstof als belangrijk element.”
